Quy định pháp luật về thụ lý vụ án dân sự

Thứ hai - 01/04/2024 21:38

Thụ lý vụ án là công việc đầu tiên của tòa án trong quá trình tố tụng. Nếu không có việc thụ lý vụ án của tòa án sẽ không có các bước tiếp theo của quá trình tố tụng. Việc thụ lý vụ án có ý nghĩa pháp lý quan trọng; vì nó đặt trách nhiệm cho Tòa án phải giải quyết vụ án trong thời gian luật định.

1. Khái niệm thụ lý vụ án dân sự
Thụ lý vụ án dân sự là việc tòa án nhận đơn khởi kiện của người khởi kiện và vào sổ thụ lý vụ án để giải quyết. Thụ lý vụ án dân sự bao gồm hai hoạt động cơ bản; là nhận đơn khởi kiện xem xét và vào số thụ lý vụ án để giải quyết.
2. Ý nghĩa thụ lý vụ án dân sự
Việc thụ lý vụ án dân sự có ý nghĩa pháp lý quan trọng; vì nó đặt trách nhiệm cho Tòa án phải giải quyết vụ án trong thời gian luật định.
Thụ lý vụ án còn có ý nghĩa thiết thực; bảo đảm việc bảo vệ kịp thời những quyền và lợi ích hợp pháp của các chủ thể; trong các lĩnh vực dân sự, kinh tế, lao động và hôn nhân gia đình; giải quyết kịp thời các mâu thuẫn, tranh chấp trong nội bộ nhân dân; tạo niềm tin của dân vào các cơ quan bảo vệ pháp luật; trong đó tòa án là cơ quan trực tiếp thụ lý giải quyết.
3. Thủ tục thụ lý vụ án dân sự
Bước 1: Nhận đơn khởi kiện
Bước 2: Kiểm tra đơn khởi kiện
- Yêu cầu sửa đổi, bổ sung đơn khởi kiện
- Chuyển đơn khởi kiện
Trả lại đơn khởi kiện
Bước 3: Tính tạm ứng án phí và thông báo để người khởi kiện nộp
Bước 4: Vào sổ thụ lý
4. Điều kiện thụ lý vụ án dân sự
Thứ nhất, về chủ thể khởi kiện
Chủ thể khởi kiện vụ án dân sự là người có đủ năng lực hành vi dân sự; hoặc cơ quan, tổ chức thành lập hợp pháp và có quyền khởi kiện theo quy định tại Điều 186 BLTTDS 2015:
“Cá nhân, cơ quan, tổ chức có quyền tự mình hoặc thông qua người đại diện hợp pháp khởi kiện vụ án tại Toà án có thẩm quyền để yêu cầu bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của mình”.
Thứ hai, vụ án khởi kiện phải thuộc thẩm quyền giải quyết của Tòa án.
Tòa án chỉ thụ lý vụ án dân sự đối với những tranh chấp thuộc thẩm quyền giải quyết của mình. Để vụ án được thụ lý; đơn khởi kiện phải gửi đến đúng Tòa án có thẩm quyền giải quyết, xét xử. Việc xác định Tòa án có thẩm quyền giải quyết trước hết cần xác định tranh chấp đó có thuộc thẩm quyền Tòa án không; thẩm quyền theo cấp xét xử và phải đúng thẩm quyền theo lãnh thổ.
Thứ ba, vụ án chưa được giải quyết bằng bản án, quyết định đã có hiệu lực pháp luật.
Một vụ án đã được Tòa án Việt Nam giải quyết bằng một bản án hay quyết định đã có hiệu lực pháp luật; thì đương sự không được khởi kiện lại đối với vụ án đó nữa. Tòa án chỉ được thụ lý giải quyết những việc trước đó chưa được giải quyết bằng bản án; quyết định của Tòa án hoặc quyết định của cơ quan nhà nước có thẩm quyền đã có hiệu lực pháp luật; trừ những trường hợp quy định tại điểm b khoản 1 Điều 168 BLTTDS.
Thứ tư, vụ án vẫn còn thời hiệu khởi kiện
Thời hiệu khởi kiện là thời hạn mà chủ thể được quyền khởi kiện để yêu cầu Toà án giải quyết vụ án dân sự bảo vệ quyền; và lợi ích hợp pháp bị xâm phạm; nếu thời hạn đó kết thúc thì mất quyền khởi kiện. Hiện nay không còn điều kiện vụ án dân sự còn trong thời hiệu khởi kiện thì tòa mới được thụ lý nữa; mà thay vào đó Tòa án chỉ áp dụng quy định về thời hiệu theo yêu cầu áp dụng thời hiệu của một bên; hoặc các bên với điều kiện yêu cầu này phải được đưa ra trước khi Tòa án cấp sơ thẩm ra bản án, quyết định giải quyết vụ việc.
Như vậy, tùy thuộc vào đơn khởi kiện; mà Tòa án sẽ xem xét điều kiện về thời hiệu khởi kiện vụ án; có được coi là một trong những điều kiện để chấp nhận việc thụ lý vụ án dân sự.
5. Các điều kiện khác
Ngoài các điều kiện trên; để vụ án được thụ lý thì đơn khởi kiện phải thỏa mãn các nội dung cơ bản:
Thứ nhất, người khởi kiện phải cung cấp các tài liệu, chứng cứ cho Tòa án
Thứ hai, người khởi kiện phải nộp tiền tạm ứng án phí
Thứ ba, đơn khởi kiện phải thỏa mãn các nội dung cơ bản theo quy định tại khoản 2 Điều 189 BTTDS .

Khuyến nghị:

1. Bài viết nêu trên được luật sư, chuyên gia của Luật Toàn Long thực hiện nhằm mục đích nghiên cứu khoa học hoặc phổ biến kiến thức pháp luật, hoàn toàn không nhằm mục đích thương mại.

2. Bài viết có sử dụng những kiến thức hoặc ý kiến từ các chuyên gia được trích dẫn từ nguồn đáng tin cậy. Tuy nhiên, người đọc chỉ nên coi đây là những thông tin tham khảo, bởi các ý kiến đưa ra chỉ là quan điểm cá nhân người viết.

3. Mọi yêu cầu giải đáp thắc mắc về vấn đề có liên quan, hoặc cần ý kiến pháp lý cho vụ việc cụ thể, Quý vị vui lòng liên hệ với chuyên gia, luật sư của Luật Toàn Long qua Tổng đài tư vấn pháp luật Tư vấn: 0936.521.533, E-mail: luattoanlong@gmail.com.

Những tin mới hơn

Những tin cũ hơn